ክታበት ጸረ ኮቪድ-19

ኵሎም 12 ዓመት ዝመልኡ ሰባት ንኽኽተቡ ዕድል ይወሃቦም ኣሎ። ገሊኦም ደቂ 5 ዓመትን ካብኡ ንላዕልን ዝኾኑ ቈልዑ እውን ጸረ ኮቪድ-19 ክታበት ክወሃቡ ይኽእሉ እዮም።

ንስኻ ዕቝባ ሓቲትካ ዘለኻ ወይ ብዘይ መንበሪ ፍቓድ ኣብ ሽወደን ዘለኻ እውን ብዘይ ክፍሊት ንኽትክተብ ዕድል ይወሃበካ ኣሎ። ንዓኻ ሽወደናዊ ዜጋ ከይኮንካ ኣብ ሽወደን ትምሃር ወይ ትሰርሕ ንዘለኻ እውን ይምልከተካ እዩ።

ዋላ ኮቪድ-19 ሒዙካ ይንበር ንኽትክተብ ትምከር ኢኻ።

እቲ ክታበት ብመርፍእ ኣብ ምናትካ ትውግኦ። ወዲ 18 ዓመት ወይ ካብኡ ትዓቢ ዝኾንካ ሰለስተ ወይ ኣርባዕተ መርፍእ ክትውጋእ ኢኻ። ትሕቲ 18 ዓመት ዝኾንካ ክልተ መርፍእ ክትውጋእ ኢኻ። ነቲ መርፍእ ኣብ ዝተፈላለየ እዋን ኢኻ ትውግኦ።  

ኵሉ እቲ ዕድል ዝወሃበካ ክታበታት ተኸተቦ። ሽዑ ጽቡቕ መከላኸሊ ጸረ ኮቪድ-19 ክትረክብ ኢኻ።

ምስ ተኸተብካ ን15 ደቓይቕ ኣብቲ ዝተኸተብካሉ ቦታ ክትጸንሕ ኢኻ። እዚ ድማ ምእንቲ ጽቡቕ ከም ዘለኻ ንምርግጋጽ እዩ።

ንስኻ፡ ኣዝዮ ዝተዳኸመ ስርዓተ-ምክልኻል ሕማም ዘለካ ዝያዳ ክታበታት ከድልየካ ይኽእል እዩ። ሓኪምካ እዩ ዘድልየካ እንተ ኾይኑ ዝውስን።

ኣየናይ ክታበት ከም ዝወሃበካ ክትመርጽ ኣይትኽእልን ኢኻ።

ብዛዕባ ክታበትካ ሕቶ እንተ ኣሎካ ዀይኑ፡ ነቶም ሰራሕተኛታት ሕክምና ሕቶቶም ኢኻ።

ረስኒ እንተ ኣሎካ ወይ ከም ዝሓመምካ ኾይኑ ይስምዓካ እንተ ኣሎ ኾይኑ ክትክተብ የብልካን። ክሳብ ትሓዊ ተጸበ።

ድሕሪ ክታበት ኣብታ መጀመርታ መዓልቲ ኣብ ምናትካ ቃንዛ ክገብረልካ፡ ርእስኻ ከሕመካን ድኻም ክስምዓካን ይኽእል እዩ። ከምኡ’ውን ቁሪ ቁሪ ከብለካ፡ ረስኒ ክገብረልካ ወይ ኣብ መላግቦን ጭዋዳታትን ከቐንዝወካ ይኽእል እዩ። እዚ ጐድናዊ-ሳዕቤን ዝብሃል ኮይኑ ጸረ ኮቪድ-19 ኣብ ዝተኸተቡ ቈልዑን ዓበይትን ልሙድ እዩ።

እቶም ጐድናዊ -ሳዕቤናት መብዛሕት ግዜ ፈኮስቲ ዀይኖም ኣብ ውሽጢ ሒደት መዓልታት ይጠፍኡ እዮም።

ናይቲ ክታበት ዘይንቡር ጐድናዊ-ሳዕቤናት

ብብዙሕ ሚልዮናት ዝቑጸሩ ሰባት ጸረ ኮቪድ-19 ተኸቲቦም ኣለዉ። ድሕሪ እቲ ክታበት ከቢድ ጐድናዊ-ሳዕቤን ከጋጥም ኣዚዩ ዘይንቡር እዩ። ብኮቪድ-19 ብጽኑዕ ክትሓምም ዘሎ ተኽእሎ ኣዚዩ ይዓቢ።

እቲ ክታበት ገለ ጐድናዊ ሳዕቤን ገይሩ ኣሎ ኢልካ እንተ ጠርጢርካ ናብ ብዓል መዚ መድሃኒት ክትሕብር ትኽእል ኢኻ። እቲ ገጽ ብሽወደንኛ እዩ።

እቲ ክታበት ጐድናዊ ሳዕቤን ገይሩ ኣሎ ኢሎም እንተ ጠርጢሮም ሰራሕተኛታት ሕክምና እውን ይሕብሩ እዮም።

ብዛዕባ ጥርጣረ ናይ ጐድናዊ-ሳዕቤናት ዝተዋህበ ሓበሬታ ይእከብ እዩ። ሽዑ ምስቲ ክታበት ምትሕሓዝ እንተ ኣለዎ ኾይኑ ይምርመር።

ነፍሰ-ጾር እንተ ዄንኪ ብኮቪድ-19 ብጽኑዕ ክትሓሚ ትኽእሊ ኢኺ። ንነብስኽን ውላድክን ንኽተከላኸሊ ክትክተቢ ትምከሪ። 

ብዙሓት ነፍሰ-ጾራት ኣብ ዓለም ጸረ ኮቪድ-19 ክታበት ተኸቲበን እየን። ነቲ ኣብ ማህጸን ዘሎ ዕሸል ሓደገኛ ኣይኮነን።

ሕቶታት እንተ’ለኪ ኾይኑ ምስ መሕረሲትኪ ተዛረቢ።

ብዛዕባ ጥንስን ኮቪድ-19 ብዝያዳ ኣንብቢ

ሳሕቲ ዘጋጥም ዋላ ይኹን’ምበር ቈልዑ ብኮቪድ-19 ብኸቢድ ክሓሙ ይኽእሉ እዮም። ስለዚ እዩ ደቂ 12 ዓመትን ካብኡ ንላዕልን ዝኾኑ ቈልዑ ናይ ክታበት ዕድል ዝወሃቦም።

ገሊኦም ደቂ 5 ዓመትን ካብኡ ንላዕልን ዝኾኑ ቈልዑ እውን ጸረ ኮቪድ-19 ክታበት ክወሃቡ ይኽእሉ እዮም። እዚ እቲ ቈልዓ ከቢድ ሕማም እንተ ኣሎዎ ኾይኑ እዩ ዝምልከቶ። እዚ ንኣብነት ከቢድ ናይ ሳንቡእ ሕማም ክኸውን ይኽእል እዩ። ንዓኹም እንታይ ከም ዝምልከተኩም ንምፍላጥ ነቲ ቈልዓ ምስ ዝሕክሞ ሓኪም ተዘራረቡ።

ካብ 18 ዓመት ንታሕቲ ዕድሚኦም ሰባት ንኽኽተቡ ካብ ወለዶም ፍቓድ ከድልዮም ይኽእል እዩ። ፍቓድ ዘይብልካ ግን ክትክተብ ትደሊ እንተ ኴንካ፡ ኣብቲ ክታበት ዝወሃበሉ ቦታ ምስ ገለ ሰብ ተራኸብ።

ቅድሚ ሕጂ ሽዑ መዓልቲ ናብ ሕክምና ክትከደሉ ዘገደደካ ብርቱዕ ናይ ኣካላት ዘይምቅብባል ማለት ኣለርጂክ ገይሩልካ እንተ ኔይሩ ኾይኑ፡ ምስ ሓደ ሓኪም ተዘራረብ ኢኻ። እዚ ብሰንኪ ክታበት፡ መድሃኒት ወይ ካብ ገለ ዝበላዕካዮ ምግቢ ዝተላዕለ ክኸውን ይኽእል እዩ

ክታበት ጸረ ኮቪድ-19 ልክዕ ከምቶም ካልኦት ክታበት ብተመሳሳሊ ኣገባብ ጥንቁቕ ቍጽጽር ተገይርሉ እዩ። ሚልዮናት ዓበይትን ቈልዑን ነዚ ክታበት ወሲዶሞን ተመራመርቲ ንውጽኢቱ ኣጽኒዖሞን እዮም። መጽናዕቲ ናይዚ ክታበት ገና ይቕጽል ኣሎ።

ኣብ ገጽ Så fungerar vaccin ብዛዕባ ክታበት ከተንብብን ፊልምታት ክትርእን ትኽእል ኢኻ። እቲ ገጽ ብሽወደንኛ እዩ።

ዋላ ተኸተብ ኮቪድ-19 ክሕዘካ ይኽእል እዩ። ይኹን’ምበር መብዛሕትኦም ዝተኸተቡ ሰባት ብኸቢድ ኣይሓሙን እዮም።